Ngày 10/5/2023, UBND tỉnh Đắk Nông vừa ban hành Kế hoạch số 294/KH-UBND thực hiện Dự án “Nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện ma túy và phòng ngừa nghiện ma túy đối với nhóm người có nguy cơ cao và người sử dụng trái phép chất ma túy” trên địa bàn tỉnh Đắk Nông.
Nhằm tăng cường công tác phối hợp giữa ngành Lao động - Thương binh và Xã hội với các Sở, ngành, đoàn thể và các địa phương trong việc nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện ma túy và công tác phòng, ngừa nghiện ma túy; nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của các cấp, các ngành, các tổ chức chính trị - xã hội, cơ quan, đơn vị, cán bộ, đảng viên và quần chúng Nhân dân trong phòng ngừa nghiện ma túy, cai nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện ma túy, giảm tác hại của sử dụng trái phép chất ma túy, nghiện ma túy, kiềm chế sự gia tăng số người nghiện mới, góp phần nâng cao sức khỏe nhân dân, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội và phát triển kinh tế - xã hội.
Nâng cao hiệu quả công tác dự phòng và điều trị, cai nghiện ma túy tại cộng đồng và tại cơ sở cai nghiện ma túy; thực hiện đa dạng hóa các hình thức điều trị, cai nghiện ma túy; tăng cường quản lý người nghiện ma túy ngoài xã hội, không để gia tăng các vụ phạm tội do người nghiện ma túy gây ra.
Phạm vi, đối tượng, thời gian thực hiện
- Phạm vi: Các hoạt động nâng cao nhận thức, kỹ năng liên quan đến cai nghiện ma túy, quản lý sau cai nghiện ma túy và các biện pháp phòng ngừa nghiện ma túy được thực hiện trên địa bàn tỉnh Đắk Nông.
- Đối tượng: Người nghiện ma túy, gia đình người nghiện ma túy, người có nguy cơ cao và người sử dụng trái phép chất ma túy, các cơ quan, tổ chức, cá nhân tham gia công tác phòng ngừa, cai nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện ma túy.
- Thời gian thực hiện: Từ năm 2023 đến năm 2025.
Kế hoạch đề ra mục tiêu cụ thể
- Tiểu dự án 1: Nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện ma túy, quản lý sau cai và hòa nhập cộng đồng cho người sau cai nghiện ma túy: Trên 80% số người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý được tư vấn, khám sàng lọc, đánh giá và được giáo dục thay đổi hành vi, điều trị, cai nghiện ma túy thích hợp và người sau cai nghiện ma túy được hỗ trợ dạy nghề, việc làm và các hoạt động hỗ trợ hòa nhập cộng đồng theo quy định của pháp luật; Trên 80% cán bộ tại địa phương làm công tác quản lý nhà nước, người trực tiếp làm công tác cai nghiện, quản lý sau cai được tập huấn, đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực chuyên môn nghiệp vụ; Xây dựng và triển khai ít nhất 01 mô hình cai nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện ma túy hiệu quả, phù hợp với đặc điểm kinh tế - xã hội của địa phương; Cơ sở cai nghiện ma túy công lập, đơn vị sự nghiệp công lập cung cấp dịch vụ cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình, cộng đồng được rà soát, kiện toàn hoặc có giải pháp về cơ sở vật chất, trang thiết bị, phương tiện và nhân sự đạt tiêu chí, điều kiện quy định tại Nghị định số 116/2021/NĐ-CP ngày 21/12/2021 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Phòng, chống ma túy, Luật Xử lý vi phạm hành chính về cai nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện ma túy; Triển khai ứng dụng công nghệ thông tin vào việc tư vấn cung cấp dịch vụ cai nghiện ma túy; quản lý người cai nghiện ma túy, người sau cai nghiện ma túy; đào tạo trực tuyến; báo cáo trực tuyến; cung cấp dịch vụ công trực tuyến trong lĩnh vực cai nghiện ma túy, quản lý sau cai nghiện ma túy góp phần phát triển, hoàn thiện Chính phủ điện tử; Xây dựng, triển khai áp dụng bộ chỉ số đánh giá chất lượng, hiệu quả công tác cai nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện ma túy.
Tiểu dự án 2: Phòng ngừa nghiện ma túy đối với nhóm người có nguy cơ cao và người sử dụng trái phép chất ma túy: Trên 80% số người sử dụng trái phép chất ma túy có hồ sơ quản lý được tiếp cận, cung cấp các dịch vụ tư vấn, hỗ trợ phòng ngừa nghiện ma túy; 100% các huyện, thành phố có địa bàn trọng điểm, phức tạp về ma túy xây dựng, tổ chức các hoạt động phòng ngừa nghiện ma túy tại trường học, nơi làm việc, cộng đồng.
Kế hoạch đã đề ra 02 tiểu dự án cụ thể như sau:
(1) Tiểu dự án 1: Nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện ma túy, quản lý sau cai và hòa nhập cộng đồng cho người sau cai nghiện ma túy
- Đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực cho công chức là lãnh đạo, người làm chuyên trách về cai nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện ma túy.
- Nghiên cứu xây dựng và triển khai mô hình cai nghiện ma túy, quản lý sau cai.
- Xây dựng và triển khai ứng dụng công nghệ thông tin về việc cung cấp dịch vụ cai nghiện ma túy, xây dựng đường dây nóng tư vấn cai nghiện ma túy.
- Nghiên cứu, xây dựng bộ chỉ số và triển khai đánh giá chất lượng, hiệu quả công tác cai nghiện ma túy và quản lý sau cai.
(2) Tiểu dự án 2: Phòng ngừa nghiện ma túy đối với nhóm người có nguy cơ cao và người sử dụng trái phép chất ma túy
- Xây dựng tài liệu hướng dẫn chuyên môn về phòng ngừa nghiện ma túy.
- Tuyên truyền, phổ biến; tư vấn, giáo dục về phòng ngừa nghiện ma túy.
- Đào tạo, tập huấn về kiến thức, kỹ năng cho người thực hiện công tác phòng ngừa nghiện ma tuý.
- Áp dụng mô hình chuẩn phòng ngừa nghiện ma túy.
Về tổ chức thực hiện
Sở Lao động - Thương binh và Xã hội: Chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan thực hiện các mục tiêu của Kế hoạch; tổ chức sơ kết, tổng kết tình hình thực hiện, báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội theo quy định; Phối hợp chặt chẽ với Cơ sở cai nghiện ma túy số 01 trong việc nắm bắt tình hình điều trị nghiện, học tập, lao động sản xuất đối với học viên cai nghiện của tỉnh gửi tại Cơ sở, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho công tác gửi người nghiện ma túy của tỉnh vào cai nghiện phục hồi; Phối hợp lực lượng Công an các cấp và các ngành có liên quan làm tốt công tác lập hồ sơ quản lý người nghiện theo quy định của Chính phủ; tổ chức hướng nghiệp, dạy nghề cho người nghiện ma túy và giải quyết việc làm cho người đã hoàn thành thời gian cai nghiện trở về hòa nhập cộng đồng; Rà soát, đề xuất sửa đổi các văn bản, chính sách đối với công tác cai nghiện phù hợp với tình hình mới; Phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan và Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố nghiên cứu triển khai thí điểm mô hình cai nghiện tại gia đình và cộng đồng theo Nghị định số 116/2021/NĐ-CP ngày 21/12/2021 của Chính phủ và các văn bản hướng dẫn liên quan. Tăng cường hướng dẫn, kiểm tra công tác quản lý sau cai nghiện tại gia đình, cộng đồng.
Công an tỉnh: Chỉ đạo lực lượng Công an cơ sở phối hợp với cơ quan y tế thực hiện việc xác định tình trạng nghiện ma túy cho các đối tượng theo quy định của Luật Phòng, chống ma túy, phối hợp đảm bảo an ninh trật tự tại địa điểm xác định tình trạng nghiện ma túy; Chỉ đạo lực lượng Công an các cấp thực hiện tốt công tác lập hồ sơ, đưa người nghiện đi cai nghiện ma túy theo quyết định của Tòa án và công tác quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy, người nghiện ma túy, người sau cai nghiện ma túy theo đúng quy định của pháp luật; Chỉ đạo tăng cường công tác đấu tranh, triệt phá các điểm, tụ điểm phức tạp về ma túy, giữ vững ổn định địa bàn, an ninh trật tự, hạn chế gia tăng người nghiện mới. Nâng cao hiệu quả quản lý người sử dụng, người nghiện ma túy, duy trì thường xuyên việc nắm tình hình người nghiện trên địa bàn để phân loại, áp dụng các hình thức cai nghiện phù hợp; Phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Cơ sở cai nghiện ma túy số 01 truy tìm, bắt đưa người nghiện ma túy của tỉnh bỏ trốn không thi hành quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc; Chỉ đạo Công an huyện Tuy Đức và Công an huyện Đắk R’Lấp phối hợp với Cơ sở cai nghiện ma túy số 1 nhằm phối hợp giữ gìn trật tự an ninh và phòng, chống bạo loạn, trốn tập thể và xử lý kịp thời các vụ việc xảy ra tại Cơ sở.
Sở Kế hoạch và Đầu tư: Chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan tham mưu, đề xuất UBND tỉnh cân đối bố trí nguồn vốn đầu tư phát triển để đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất thực hiện Dự án đảm bảo hiệu quả, theo quy định của pháp luật hiện hành.
Sở Tài chính: Tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh phân bổ kịp thời cho các cơ quan, đơn vị và Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố trong trường hợp Trung ương bổ sung kinh phí. Bên cạnh đó tùy theo nhiệm vụ và khả năng ngân sách của tỉnh hàng năm, Sở Tài chính phối hợp với các cơ quan, đơn vị tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh bố trí kinh phí để thực hiện Kế hoạch.
Sở Y tế: Chủ trì, phối hợp với các ngành liên quan công bố các cơ sở y tế đủ điều kiện xác định tình trạng nghiện ma túy, chỉ định cơ sở y tế đủ điều kiện xác định tình trạng nghiện ma túy để các cơ quan, đơn vị biết và phối hợp thực hiện; Tổ chức tập huấn việc xác định tình trạng nghiện ma túy cho bác sĩ tuyến cơ sở để có đủ nhân lực khi triển khai nhiệm vụ; Duy trì điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone theo chỉ tiêu kế hoạch giao năm 2023 (Chỉ tiêu Cục Phòng, chống HIV/AIDS - Bộ Y tế giao tại Công văn số 62/AIDS-VP ngày 27/01/2023 về hướng dẫn thực hiện chỉ tiêu cơ bản về phòng, chống HIV/AIDS năm 2023). Chỉ đạo đơn vị y tế các cấp phối hợp chặt chẽ với lực lượng Công an các cấp quản lý người nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone.
Sở Thông tin và Truyền thông: Phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội và các đơn vị có liên quan chỉ đạo các cơ quan báo chí, truyền thông trên địa bàn tỉnh thông tin, tuyên truyền các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước nhằm nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện ma túy và phòng ngừa nghiện ma túy đối với nhóm người có nguy cơ cao và người sử dụng trái phép chất ma túy trên địa bàn tỉnh.
Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh: Chỉ đạo các tổ chức thành viên tăng cường công tác tuyên truyền, vận động quần chúng Nhân dân phát hiện, tố giác, đấu tranh phòng, chống tội phạm về tệ nạn ma túy; vận động người nghiện ma túy lựa chọn hình thức cai nghiện ma túy phù hợp; vận động cá nhân, tổ chức, các thành phần kinh tế tại địa phương tham gia giúp đỡ, hỗ trợ tạo việc làm cho người sau cai nghiện; Phối hợp với các ngành chức năng hỗ trợ hoạt động cai nghiện, quản lý người nghiện tại gia đình và cộng đồng. Tổ chức các hoạt động tuyền truyền pháp luật phòng, chống ma túy.
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh: Chỉ đạo các đơn vị cơ sở phối hợp chặt chẽ với lực lượng Công an cùng cấp, các cơ quan liên quan tổ chức các hoạt động nhằm thực hiện có hiệu quả các Chương trình phối hợp đã ký kết trong phòng, chống tội phạm, ma túy và tệ nạn xã hội, như: “Quản lý, giáo dục con em trong gia đình không phạm tội và tệ nạn xã hội”; “Tăng cường phòng, chống ma túy trong thanh, thiếu niên” theo chỉ đạo, hướng dẫn của Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam; Triển khai các chương trình giáo dục, tuyên truyền chuyên biệt cho thanh thiếu niên, học sinh, sinh viên và các nhóm đối tượng có nguy cơ cao; tiếp tục xây dựng, duy trì và nhân rộng các mô hình, điển hình tiên tiến về phòng, chống ma túy tại địa bàn; kịp thời động viên, khen thưởng những tập thể, cá nhân tích cực tham gia phòng, chống và kiểm soát ma túy.
Đề nghị Viện Kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân tỉnh: Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh chỉ đạo, hướng dẫn nghiệp vụ cho Viện Kiểm soát nhân dân cấp huyện thực hiện công tác kiểm sát việc lập hồ sơ áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, tham gia phiên họp, kiểm sát quyết định của Tòa án, thực hiện quyền kiến nghị, kháng nghị theo quy định của pháp luật; Tòa án nhân dân tỉnh chỉ đạo Tòa án nhân dân cấp huyện đẩy nhanh tiến độ trong việc xem xét, quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc; phối hợp với đơn vị thẩm định hồ sơ và các cơ quan có liên quan trong việc xử lý các trường hợp còn vướng mắc về hồ sơ, thủ tục; xem xét, quyết định những trường hợp miễn, hoãn chấp hành quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc theo đúng quy định của pháp luật.
Báo Đắk Nông, Đài Phát thanh và Truyền hình Đắk Nông: Tăng cường các tin, bài tuyên truyền các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước nhằm nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện ma túy và phòng ngừa nghiện ma túy đối với nhóm người có nguy cơ cao và người sử dụng trái phép chất ma túy trên địa bàn tỉnh.
Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố: Xây dựng và tổ chức thực hiện Kế hoạch tại địa phương. Bố trí ngân sách địa phương (cả chi đầu tư và sự nghiệp) thực hiện Kế hoạch. Huy động thêm các nguồn lực, chú trọng lồng ghép các chương trình, dự án khác ở địa phương để phối hợp triển khai các nội dung trong Kế hoạch thuộc chức năng, nhiệm vụ của địa phương; Chỉ đạo các cơ quan, ban, ngành; Ủy ban nhân dân các xã, phường, thị trấn phối hợp chặt chẽ trong công tác lập hồ sơ đưa người nghiện ma túy thuộc diện áp dụng biện pháp cai nghiện bắt buộc vào cai nghiện tại cơ sở cai nghiện bắt buộc; Tổ chức quản lý tốt người sau cai nghiện theo quy định, tạo điều kiện cho người sau cai nghiện, người đang điều trị bằng thuốc thay thế Methadone học nghề, tìm việc làm, vay vốn để sản xuất, kinh doanh, tiếp cận với các dịch vụ y tế, xã hội, phòng, chống tái nghiện ma túy; huy động các tổ chức, cá nhân giúp đỡ, hỗ trợ, tạo điều kiện cho người hoàn thành cai nghiện ma túy tái hòa nhập cộng đồng; Tổ chức sơ kết, tổng kết tình hình thực hiện Kế hoạch, báo cáo kết quả thực hiện định kỳ (06 tháng và hàng năm), đột xuất về Ủy ban nhân dân tỉnh qua (Sở Lao động - Thương binh và Xã hội) theo quy định.
Nguyễn Văn Phú